باب هل تنقض المرأة شعرها عند الغسل؟
24-БОБ. АЁЛ КИШИ ҒУСЛ ПАЙТИДА СОЧ ЎРИМИНИ ЕЧАДИМИ?
عَنْ أُمِّ سَلَمَةَ رضي الله عنها قَالَتْ: قُلْتُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، إِنِّي امْرَأَةٌ أَشُدُّ ضَفْرَ رَأْسِي، أَفَأَنْقُضُهُ لِغُسْلِ الْجَنَابَةِ؟ قَالَ: «لَا، إِنَّمَا يَكْفِيكِ أَنْ تَحْثِينَ عَلَى رَأْسِكِ ثَلَاثَ حَثَيَاتٍ مِنْ مَاءٍ، ثُمَّ تُفِيضِينَ عَلَى سَائِرِ جَسَدِكِ الْمَاءَ فَتَطْهُرِينَ» أَوْ قَالَ: «فَإِذَا أَنْتِ قَدْ تَطَهَّرْتِ». قَالَ الترمذي: هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ. وَالْعَمَلُ عَلَى هَذَا عِنْدَ أَهْلِ الْعِلْمِ: أَنَّ الْمَرْأَةَ إِذَا اغْتَسَلَتْ مِنَ الْجَنَابَةِ لَمْ تَنْقُضْ شَعْرَهَا، أَنَّ ذَلِكَ يُجْزِئُهَا بَعْدَ أَنْ تُفِيضَ الْمَاءَ عَلَى رَأْسِهَا. وهو قول أصحابنا الحنفية رحمهم الله تعالى، وشرطوا فيها أن يبتل أصلها.
54. Умму Салама розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:
«Эй Аллоҳнинг Расули, мен сочимни маҳкам қилиб ўриб оламан. Жунублик ғусли учун уни ёйишим керакми?» дедим. У зот: «Йўқ, бошинг устидан уч ҳовуч сув қуйсанг кифоя. Кейин устингдан сув қуясан. Шунда пок бўласан (ёки шунда сен пок бўлган бўласан)», дедилар».
Термизий ривоят қилган ва: «Бу ҳасан саҳиҳ ҳадисдир», деган.
Аҳли илмларнинг наздида амал мана шу ҳадисга кўрадир, аёл киши жунубликдан ғусл қиладиган бўлса, бошига сув қуйганидан кейин соч ўримини ёймаса ҳам кифоя қилади, дейишган.
Бу ҳанафий уламоларимиз роҳимаҳумуллоҳларнинг сўзидир. Улар ўрилган сочнинг таги ҳўл бўлишини шарт қилишган.
واستدلوا بحديث أم سلمة رضي الله عنها من طريق أسامة بن زيد عن المقبري عنها... وفيه: «وَاغْمِزِي قُرُونَكِ عِنْدَ كُلِّ حَنْفَةٍ». رَوَاهُ أَبُو دَاوُدَ. والغمز هو التحريك بشدّة.
55. Яна Усома ибн Зайднинг йўли орқали Мақбурийдан ривоят қилинган Умму Саламанинг ҳадисини далил қилишган. Унда: «Ҳар ҳовуч сув қуйганингда ўримларингни яхшилаб сиқиб ташла», дейилган.
Абу Довуд ривоят қилган.
وبحديث عائشة في صفة غسل رسول الله صلى الله عليه وسلم: فَيُدْخِلُ أَصَابِعَهُ فِي أُصُولِ الشَّعَرِ. رواه مسلم.
وللترمذي والنسائي: ثُمَّ يُشْرِبُهَ الْمَاءَ.
56. Шунингдек, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ғусллари ҳақида Оиша розияллоҳу анҳонинг ҳадисини далил қилишган. Унда: «Бармоқларини сочлари остига киритардилар», дейилган.
Муслим ривоят қилган.
Термизий ва Насоийнинг лафзида: «Кейин сувни унга шимдирардилар», дейилган.
وبحديث عائشة رضي الله عنها: أن أسماء سألت النبي صلى الله عليه وسلم عن غسل المحيض... وفيه: «فَتَدْلُكُهُ حَتَّى تَبْلُغَ شُؤُونَ رَأْسِهَا». أخرجه مسلم وأبو داود.
57. Яна Оиша розияллоҳу анҳонинг «Асмо Набий соллаллоҳу алайҳи васалламдан ҳайздан ғусл қилиш ҳақида сўради... «(Сув) сочининг остига етгунча уни ишқайди», дедилар» деган ҳадисини далил қилишган.
Муслим ва Абу Довудлар ривоят қилишган.
باب ما جاء إذا التقى الختانان وجب الغسل
25-БОБ. ИККИ ХАТНА ЖОЙИ БИР-БИРИГА УЧРАШСА ҒУСЛ ВОЖИБ БЎЛИШИ ҲАҚИДА
عَنْ عَائِشَةَ رضي الله عنها قَالَتْ: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: «إِذَا جَاوَزَ الْخِتَانُ الْخِتَانَ، فَقَدْ وَجَبَ الْغُسْلُ». وراه الترمذي وقال: حَدِيثُ عَائِشَةَ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ. قال محمد في (الموطأ): وبهذا نأخذ، إذا التقى الختانان وتوارت الحشفة وجب الغسل، أنزل أو لم ينزل، وهو قول أبي حنيفة رحمه الله تعالى.
58. Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Хатна қилинган жой (закар) хатна қилинган жойдан (фарждан) ўтса, ғусл вожиб бўлади», дедилар».
Термизий ривоят қилган ва: «Оиша розияллоҳу анҳонинг ҳадиси ҳасан саҳиҳдир», деган.
Муҳаммад «Муватто»да шундай деган: «Шунга амал қиламиз. Икки хатна жойи бир-бирига учрашиб, хашафа (закарнинг боши) ғойиб бўлса, ғусл вожиб бўлади. Инзол қиладими (маний тўкадими) ёки қилмайдими, барибир. Бу Абу Ҳанифа роҳимаҳуллоҳнинг сўзидир».
قَالَ الترمذي: إِنَّمَا كَانَ الْمَاءُ مِنَ الْمَاءِ رُخْصَةً فِي أَوَّلِ الْإِسْلَامِ، ثُمَّ نُسِخَ، انتهى. قال بعضهم: إنما استعمال الماء من الماء أي من خروج المني، كذا في (الطيب الشذي). وكذا نقل عَنْ عِكْرِمَةَ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رضي الله عنهما قَالَ: إِنَّمَا الْمَاءُ مِنَ الْمَاءِ فِي الِاحْتِلَامِ. رواه الترمذي، يعني: إذا رأى أنه يجامع ثم لم ينزل فلا غسل عليه. كذا في (الطيب الشذي).
59. Термизий: «Сув (маний) туфайли сув (ғусл)» деган ҳукм Исломнинг аввалида эди. Кейин (бу ҳукм) насх бўлган», деган.
Айрим уламолар: «Сув, яъни маний чиқиши туфайли сув ишлатилади», дейишган («Тийбуш-шазий»).
Шунингдек, Икримадан, у Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан: «Сув туфайли сув эҳтиломда бўлади», деб нақл қилинган.
Термизий ривоят қилган.
Бунинг маъноси – тушида жимо қилаётганини кўрса, лекин маний тўкилмаса, унга ғусл вожиб бўлмайди («Тийбуш-шазий»).
باب فيمن يستيقظ ويرى بللا ولم يذكر احتلاما
26-БОБ. УЙҚУДАН УЙҒОНИБ, (КИЙИМИДА) НАМЛИК КЎРГАН, ЭҲТИЛОМ БЎЛГАНИНИ ЭСЛАЙ ОЛМАГАН ОДАМ ҲАҚИДА
روى أبو داود والترمذي عَنْ عَائِشَةَ رضي الله عنها قَالَتْ: سُئِلَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم عَنِ الرَّجُلِ يَجِدُ الْبَلَلَ، قَالَ: «لَا غُسْلَ عَلَيْهِ»، فَقَالَتْ أُمُّ سَلَمَةَ رضي الله عنها: يَا رَسُولَ اللَّهِ، فَالْمَرْأَةُ تَرَى ذَلِكَ، أَعَلَيْهَا الْغُسْلُ؟ قَالَ: «نَعَمْ، إِنَّمَا النِّسَاءُ شَقَائِقُ الرِّجَالِ». قال محمد في (الموطأ): وبهذا نأخذ، وهو قول أبي حنيفة رحمه الله تعالى.
60. Абу Довуд ва Термизий Оиша розияллоҳу анҳудан ривоят қилишади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан (уйқудан турганда кийимида) намлик кўрган киши ҳақида сўрашди. У зот: «Унга ғусл шарт эмас», дедилар. Шунда Умму Салама розияллоҳу анҳо: «Эй Аллоҳнинг Расули, аёл киши ҳам шуни кўрса, у ҳам ғусл қилиши керакми?», деди. У зот: «Ҳа, чунки аёллар эркакларнинг туғишганларидир», дедилар.
Муҳаммад «Муватто»да шундай деган: «Шунга амал қиламиз. Бу Абу Ҳанифа роҳимаҳуллоҳнинг сўзидир».
